Tagarchief: toezicht

Mijnbouwgegevens onbetrouwbaar

9 november 2019 | Stop Zoutwinning

Schokkende resultaten gezamenlijk onderzoek van de noordelijke regionale omroepen bevestigen dat we niet kunnen vertrouwen op de informatie die mijnbouwbedrijven aanleveren.

  • Besluiten en risico-afwegingen over mijnbouw zijn gebaseerd op informatie van de mijnbouwbedrijven zelf.
  • Er wordt onvoldoende gecontroleerd of die informatie wel klopt.
  • De mijnbouwsector bepaalt zelf wat, waar, wanneer en hoe gemeten wordt en hoe die metingen geanalyseerd, geïnterpreteerd en gepubliceerd worden.
  • Die gegevens zijn niet allemaal voor iedereen toegankelijk waardoor de juistheid daarvan niet door onafhankelijke wetenschappers kan worden vastgesteld.
  • Onafhankelijke controle is wel nodig omdat de mijnbouwsector er grote financiële belangen bij heeft om de risico’s te bagatelliseren en de kosten te beperken.
    Dat doen ze ook, daar zijn tientallen voorbeelden van.
  • De winsten uit de gas-, zout- of oliewinning worden gedeeld tussen de winmaatschappijen en het ministerie van Economische zaken en Klimaat (EZK). EZK heeft daardoor dus ook financiële belangen, terwijl die ook verantwoordelijk is voor de vergunningverlening, toezicht en handhaving.

Uit diverse onderzoeken is gebleken dat die informatie niet betrouwbaar is. Gerenommeerd onderzoeker ir. Adriaan Houtenbos brengt dit al langere tijd onder de aandacht. Het is dus niet zo dat de overheid dit niet weet.
Er worden dus vergunningen op oneigenlijke gronden verleend. Het is nog niet duidelijk hoeveel dat er precies zijn, maar er zijn  al tientallen voorbeelden gevonden.

In de onderstaande video’s van rtv Oost wordt kort en duidelijk uitgelegd hoe dit werkt.

De conclusies uit het nieuwe gezamenlijk onderzoek van de noordelijke omroepen zijn ronduit schokkend!
In de uitstekende artikelen van Omrop Fryslân en rtv Oost wordt dit zo goed beschreven dat dit voor iederen duidelijk is:

rtv Drenthe heeft ervoor gekozen om niet alle onderzoeksresultaten te publiceren maar alleen een samenvatting.
RTV Noord deed ook mee aan het onderzoek maar heeft er tot nu toe nog helemaal niets over gepubliceerd. Wij gaan er van uit dat dit alsnog zal gebeuren, tenslotte is dit ook voor veel inwoners van Groningen en Drenthe buitengewoon belangrijk.

De zoutwinning door Nouryon bij Winschoten wordt niet genoemd, terwijl het daar toch waarschijnlijk niet anders zal zijn. Wij verwachten dat er nog een vervolg komt.

Korte video’s met uitleg van rtv Oost



Onderzoeksproject Follow the Money en Noordelijke omroepen over zoutwinning

24 april 2019 | Stop Zoutwinning

Het onderzoeksvoorstel van bewonersgroep Borgercompagnie en Stop Zoutwinning is gekozen om te worden uitgewerkt: “De verwevenheid tussen Nedmag BV, met 50% aandeelhouder NOM en EZK die deelt in opbrengt en winst.”

Het platform voor onderzoeksjournalistiek Follow the Money (FTM) en vier regionale omroepen in Noord- en Oost-Nederland gaan samenwerken op het gebied van onderzoeksjournalistiek.
Zij gaan dit jaar samen tenminste vier journalistieke onderzoeksprojecten uitvoeren. Het publiek kan mee bepalen welke onderwerpen de onderzoeksteams gaan onderzoeken. Via het Pitch-systeem van FTM kan iedereen zelf ideeën indienen en stemmen op zijn favoriete voorstel.

Voor het eerste project heeft Jakoba Gräper namens bewonersgroep Borgercompagnie en stichting Stop Zoutwinning een pitch ingediend: De verwevenheid tussen Nedmag BV, met 50% aandeelhouder NOM en EZK die deelt in opbrengst en winst.

Onder andere dankzij onze steunbetuigers kreeg deze pitch in de eerste ronde de meeste stemmen. Daarna is door Stop Zoutwinning en bewonersgroep Borgercompagnie het onderzoeksvoorstel verder uitgewerkt en onderbouwd. Het team van redacteuren heeft ons voorstel gekozen om als eerste op te pakken en een diepgaand onderzoek in te stellen. Wij zijn erg blij met dit resultaat!

Omdat zoutwinning ook in de andere Noordelijke provincies speelt heeft het redactieteam besloten om het onderzoek niet te beperken tot Groningen en Drenthe, maar alle zoutwinning in Noordoostelijk Nederland onder de loep leggen.

Zie ook

Nedmag, Akzo en Frisia krijgen last onder dwangsom opgelegd

15 april2019 | Stop Zoutwinning

Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft Nedmag een last onder dwangsom opgelegd.

Nedmag, Akzo en Frisia hebben een last onder dwangsom opgelegd gekregen door het Staatstoezicht op de Mijnen, omdat een chemisch veiligheidsrapport voor het gebruik van diesel ontbreekt.

Nedmag-directeur Bruning noemde dit eerder een “administratieve omissie”, maar uit de nu door SodM opgelegde maatregelen blijkt er wel degelijk meer aan de hand te zijn.

De zoutwinbedrijven mogen nu tot 1 september 2019 geen gebruik maken van diesel voor “nieuwe” activiteiten, en ze moeten voor die tijd een chemisch veiligheidsrapport opleveren. Wordt er wel nog diesel ingebracht dan moeten zij een dwangsom van 55.000 euro per week betalen.

In haar eerder gepubliceerde nieuwe winningsplan heeft Nedmag wel alternatieven voor diesel onderzocht, maar worden deze allemaal omschreven als “economisch niet haalbaar”. Geld gaat dus zoals gewoonlijk boven veiligheid bij deze mijnbouwer. Wij vinden dit onacceptabel!

Eerder werd al duidelijk dat, hoewel de zoutwinners de ingebrachte diesel na afloop van de winning uit de grond zouden moeten terugwinnen, zij dit technisch helemaal niet kunnen. Verreweg het grootste deel van de gebruikte disel blijft in de ondergrond zitten.
Op de lange termijn zullen de cavernes met zekerheid gaan lekken en zal de diesel naar bovenliggende grondlagen stromen. Ons grondwater, en daarmee onze drinkwatervoorziening, komen dan in gevaar!


REACH is een systeem voor registratie, evaluatie en toelating van chemische stoffen die in de Europese Unie geproduceerd of geïmporteerd worden. De naam ‘REACH’ betekent Registration, Evaluation, Authorization and restriction of CHemicals. De regelgeving (Verordening nr. 1907/2006) hierover dateert van 18 december 2006, en is vanaf 1 juni 2007 van kracht geworden.

Het doel van het REACH-systeem is het beheersen van de risico’s van chemische stoffen, zoals de risico’s op giframpen, brand en explosies, gezondheidsschade bij werknemers en consumenten, en schade aan het milieu.

Volgens het REACH-systeem zouden alle stoffen die in de Europese Unie in gebruik zijn of in gebruik worden genomen als volgt behandeld moeten worden:

      • inventariseren via een verplichte registratie van de producent of importeur;
      • evalueren voor wat betreft hun risico’s voor mens en milieu;
      • en op basis daarvan al dan niet toelating te geven (autorisatie) om de stoffen te gebruiken.
      • waar mogelijk het gebruik van gevaarlijke chemische stoffen terugdringen.

Scherper toezicht op zoutwinningsbedrijven (waaronder Frisia in Harlingen) vanwege omgang met diesel

19 februari 2019 | Leeuwarder Courant | Saskia van Westhreenen

Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) verscherpt het toezicht op de drie zoutwinningsbedrijven in Nederland. Frisia in Harlingen is daar één van.

De drie gaan onvoorzichtig om met het gebruik van diesel in zoutwinningsputten. Bij zoutwinning wordt dieselolie als een dunne deken over de zoutput gelegd. Het gebruik ervan moet in kaart worden gebracht volgens strenge Europese regels, maar dat gebeurt niet.

De bedrijven hangt een dwangsom boven het hoofd. Een rapport rept van ,,een potentieel ernstige bedreiging voor mens en milieu’’.
Lees verder…

Ernstige overtreding door Nedmag en Nouryon

16 februari 2019 | Stop Zoutwinning

Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft een ernstige overtreding geconstateerd bij Nedmag en Nouryon.

Nedmag en Nouryon (vh AkzoNobel) blijken al jarenlang niet te voldoen aan de wettelijke regels voor het gebruik van chemicaliën bij de mijnbouw. Dit blijkt uit een onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RiVM), het rapport spreekt van een “een potentieel ernstige bedreiging voor mens en milieu”.

Nedmag-directeur Brüning noemt dit een “administratieve omissie”.
SodM vindt het echter een voldoende ernstige overtreding om een handhavingstraject te starten. Wij maken ons nog ongeruster dan we al waren over de praktijken van Nedmag:

  • Nedmag houdt zich niet aan de wet.
  • Nedmag gebruikt dieselolie voor een toepassing die niet door de leverancier is goedgekeurd, sterker nog, de leverancier ontraadt het gebruik voor alle niet door haar goedgekeurde toepassingen.
  • Nedmag ontwijkt hiermee ook de verplichte transparantie over de risico’s voor mens en milieu.

Dieselolie wordt gebruikt om het dak van de zoutcaverne te beschermen tegen instorting. Het gebruik van dit soort giftige stoffen behoort te worden aangemeld bij REACH. Nedmag en Nouryon hebben dit niet gedaan, daarmee voldoen zij niet aan de Mijnbouwregeling en REACH. Daardoor zijn de risico’s voor mens en milieu niet voor iedereen inzichtelijk.

De leverancier van de dieselolie heeft beschreven waarvoor de dieselolie veilig kan worden gebruikt. Gebruik in de zoutwinning, als oliedeken om te voorkomen dat het dak van de zoutcaverne oplost is daar niet bij.
Gebruik voor alle andere toepassingen dan de toegestane wordt door de leverancier afgeraden.

Het  is hierdoor niet voldoende inzichtelijk in hoeverre het gebruik risico’s oplevert en welke risicobeheersmaatregelen nodig zijn. Staatstoezicht op de Mijnen heeft de bedrijven tot maandag de tijd gegeven om een zienswijze in te dienen. Als ze in gebreke blijven gaat SodM over tot handhaving.

Wij constateren dat Nedmag aan geen enkele van de voorwaarden van REACH voldoet. Ze hebben onder REACH geen toestemming voor het gebruik van diesel en hebben ook niets geregistreerd. Volgens de geldende regels moet Nedmag ook actief het gebruik van diesel in de ondergrond terugdringen. Uit hun nieuwe winningsplan blijkt dat zij dit geenszins van plan zijn, integendeel. De komende jaren wil Nedmag weer miljoenen liters diesel de grond in pompen waarvan slechts een fractie teruggewonnen kan worden. De rest blijft voor eeuwig in de ondergrond achter, tot het weer gaat lekken – en dan kan het ons drinkwater in gevaar brengen.


REACH is een systeem voor registratie, evaluatie en toelating van chemische stoffen die in de Europese Unie geproduceerd of geïmporteerd worden. De naam ‘REACH’ betekent Registration, Evaluation, Authorization and restriction of CHemicals. De regelgeving (Verordening nr. 1907/2006) hierover dateert van 18 december 2006, en is vanaf 1 juni 2007 van kracht geworden.

Het doel van het REACH-systeem is het beheersen van de risico’s van chemische stoffen, zoals de risico’s op giframpen, brand en explosies, gezondheidsschade bij werknemers en consumenten, en schade aan het milieu.

Volgens het REACH-systeem zouden alle stoffen die in de Europese Unie in gebruik zijn of in gebruik worden genomen als volgt behandeld moeten worden:

      • inventariseren via een verplichte registratie van de producent of importeur;
      • evalueren voor wat betreft hun risico’s voor mens en milieu;
      • en op basis daarvan al dan niet toelating te geven (autorisatie) om de stoffen te gebruiken.
      • waar mogelijk het gebruik van gevaarlijke chemische stoffen terugdringen.

Dwangsom mogelijk voor Nouryon door gebruik diesel bij zoutwinning Twente

15 februari 2019 | rtv Oost | Mirjam Haven

Zoutwinningsbedrijf Nouryon, het voormalige AkzoNobel, riskeert een dwangsom door het gebruik van dieselolie bij zoutwinning. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft het RIVM laten onderzoeken of de zoutbedrijven in Nederland de risico’s van het gebruik van diesel in de diepe ondergrond voldoende in kaart hebben gebracht. Dit is niet het geval, daarom begint het SodM met een handhavingstraject.
Lees verder…

SodM gaat toezicht op mijnbouwputten intensiveren

7 februari 2019 | Stop Zoutwinning

Er zijn nog te veel gebreken en defecten aan mijnbouwputten, dat blijkt uit het rapport ‘De integriteit van onshore putten in Nederland’ van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). Daarom gaat SodM het toezicht op mijnbouwputten intensiveren. Voor dit onderzoek heeft SodM een kleine 1.600 putten op land onderzocht. Met name in de sector geothermie moet de kwaliteit van de putten omhoog om lekkages te voorkomen. Maar ook bij putten voor zout, gaswinning en gasopslag heeft SodM gebreken geconstateerd.


Bij zoutwinning worden putten gebruikt, een put is de verbinding van de bovengrond met de ondergrond. Een put bestaat uit een of meerdere eromheen liggende buizen. Putten met één buis, zoals bij de zoutwinning, zijn kwetsbaarder dan putten met een dubbele of zelfs driedubbele verbuizing. Als een eerste buis lekt, kan een tweede buis deze lekkage opvangen zodat de stof niet in de ondergrond terecht komt. Een ander voordeel van meerdere buizen is dat je de tweede buis kunt inzetten als meetpunt van eventuele lekkage. Naast het aantal buizen, is de kwaliteit van de gebruikte materialen van belang.

De zoutputten hebben een enkele buis. In een aantal gevallen was sprake van gebreken aan de put. In Twente hebben daardoor lekkages van pekelwater plaatsgevonden. Deze putten zijn inmiddels allemaal vervangen door putten van betere kwaliteit. Aandacht voor het veiligheidsbeheerssysteem van de put moet in de sector zout nog wel verder omhoog.

Dat er in onze regio minder lekkages geregistréérd zijn, betekent niet dat die lekkages er niet geweest zijn of nog zijn.
Wij denken dat de putten in Groningen en Friesland domweg minder vaak gecontroleerd zijn en dat veel meer lekkages opgemerkt zouden worden als er beter en vaker gecontroleerd zou worden.

Dit jaar zal SodM in de zoutsector extra toezien op het veiligheidsbeheerssysteem van de zoutbedrijven.


Voor dit bericht is gebruik gemaakt van tekst uit het nieuwsbericht van SodM van 7 februari 2019 : SodM gaat toezicht op mijnbouwputten intensiveren

Gesprek met Staatstoezicht op de Mijnen (SodM)

5 december 2018 | Stop Zoutwinning

Inspecteur-generaal Theodor Kockelkoren en senior inspecteur Ondergrond Gerco Hoedeman van SodM zijn 5 december jl. in Borgercompagnie geweest voor een gesprek met de bewonersgroep Borgercompagnie en Stichting Stop Zoutwinning .

Dat was in diverse opzichten een verhelderend gesprek. Zo bleek onder andere dat de beweringen van Nedmag over oorzaak en risico’s van de Nedmagcalamiteit in Tripscompagnie niet kloppen. Nedmag doet het voorkomen alsof SodM de conclusies van Nedmag volledig deelt, maar dat blijkt helemaal niet waar te zijn.

Ook lijkt SodM de risico’s van het gebruik van dieselolie hoger in te schatten dan Nedmag.

Nedmag zegt dat ze van hun fouten leren en dat ze de winningsmethode gaan aanpassen, ze gaan de cavernes kleiner maken en de druk bij het winnen veranderen.
Volgens ons zeggen ze daarmee dat de cavernes en de druk bij het winnen te groot waren en dat ze kennelijk niet wisten wat de risico’s daarvan waren . Dat bevestigt onze indruk dat Nedmag geen controle heeft over de gevolgen van haar activiteiten. Wij vinden dat onverantwoord!

Wij hadden meer vragen dan SodM in twee uur kon beantwoorden. Daarom is afgesproken dat wij de resterende vragen schriftelijk bij SodM indienen.  Meer informatie hierover in een volgend nieuwsbericht.

Meer toezicht SodM op zoutwinning

9 september 2016 | SodM


Naar aanleiding van de incidenten bij Akzo maar ook naar aanleiding van vragen uit de samenleving over het gebruik van zoutcavernes voor ondergrondse opslag heeft SodM besloten met onmiddellijke ingang twee toezichtprojecten te gaan uitvoeren die de hoogste prioriteit hebben.

Dit betreft het project “Zoutindustrie” en het project ” ondergrondse opslag”. Beide projecten zullen naar verwachting in de loop van 2017 worden afgerond. De resultaten zullen openbaar beschikbaar worden gesteld. Lees verder…